


Chuyên ngành hệ thống điện tử thông minh và IoT – Ngành điện tử viễn thông – Khoa điện tử – Trường đại học kỹ thuật công nghiệp Thái Nguyên.
Sơ lược về chuyên ngành
Cho đến nay, các hệ thống điện tử, viễn thông là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của loài người. Có thể thấy, mọi lĩnh vực của đời sống đều có sự hiện diện của các thiết bị/hệ thống điện tử. Các thiết bị/hệ thống này cho phép đáp ứng mọi nhu cầu của con người bằng “máy chạy điện” thay vì “máy chạy cơm”.

Tuy nhiên, dưới những thành tựu đạt được của công nghệ 4.0, xu hướng phát triển của các hệ thống, thiết bị điện tử, viễn thông là phải được “nhúng” vào trong đó các kỹ thuật AIoT, hình thành nên các thiết bị, hệ thống điện tử thông minh.

AIoT là viết tắt của thuật ngữ Artificial Intelligence of Things – Trí tuệ nhân tạo vạn vật. Đây là sự kết hợp giữa hạ tầng internet vạn vật (IoT) với công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để nhằm mục đích cho các hoạt động IoT hiệu quả hơn, cải thiện mức độ tương tác giữa con người và máy móc, thiết bị, tăng cường khả năng quản lý, tối ưu hóa hệ thống phân tích dữ liệu.
Trí tuệ nhân tạo (AI – Artificial Intelligence) – hay còn được gọi là trí thông minh nhân tạo – là một công nghệ ứng dụng hệ thống học máy (Machine Learning) để mô phỏng lại quá trình nhận thức, suy nghĩ và hành vi thông minh của con người. Nhờ vậy, AI có thể “tự suy nghĩ” và lập luận để đưa ra quyết định, không chỉ phụ thuộc trong phạm vi lập trình như ban đầu.
Trong quá trình hoạt động, AI sẽ tự thiết lập mục tiêu và liên tục học hỏi từ quá trình thực nghiệm hay các dữ liệu trong quá khứ. Nhờ vậy, chúng có thể tìm được phương thức tối ưu và hiệu quả nhất để hoàn thành mục tiêu đề ra.

Internet vạn vật (viết tắt: IoT- Internet of Things) là một mạng lưới liên kết rộng lớn giữa các thiết bị vật lý với nhau thông qua cảm biến, phần mềm hay các công nghệ khác. Mạng lưới này cho phép các đồ vật và thiết bị thu thập và trao đổi dữ liệu với nhau, từ đó giúp chúng trở nên thông minh hơn, có thể gửi, nhận thông tin và hoạt động dựa trên các thông tin đó.
IoT có ứng dụng rất rộng lớn, đa dạng và đáp ứng nhiều lĩnh vực khác nhau, có thể kể đến như hệ thống nhà thông minh, hệ thống tự động được điều khiển bởi ứng dụng điện thoại trong nông nghiệp, giao thông vận tải, vận chuyển,…

Hãy xem thử một ví dụ ứng dụng của hệ thống điện tử AIoT trong bài toán điều khiển đèn giao thông. Hiện tại, khi bị ùn tắc giao thông tại mỗi giao lộ, hiệu lệnh của cảnh sát giao thông là trên hết (thay vì hoạt động theo các đèn tín hiệu với chu kỳ đếm cố định).
Điều này chứng tỏ tính ưu việt của trí tụy con người. Tiu nhiên, với AioT ta cũng có thể “bắt chước” hành vi của con người, đồng thời, cho phép theo dõi và điều khiển từ xatrên một phạm vi lớn hơn. Còn rất nhiều ứng dụng trong thực tế chứ không chỉ có trong giao thông đâu nhé!

Từ đây, ta có thể thấy rõtiềm năng phát triển to lớn của lĩnh vực này trong tương lai. Có thể nói, đây là một lĩnh vực khá lý thú, sáng tạo, đồng thời cũng mang lại rất nhiều lợi ích to lớn cho các kỹ sư chuyên ngành Hệ thống điện tử thông minh và IoT (HTĐTTM&IoT).
Sinh viên chuyên ngành Hệ thống điện tử thông minh và IoT tại TNUT học gì?
Chương trình đào tạo kỹ sư chuyên ngành Hệ thống điện tử thông minh và IoT nhằm hiện thực mục tiêu đào tạo đã công bố với xã hội. Đó là: “Áp dụng các phương pháp phân tích qui trình công nghệ và hoạt động của các hệ thống IoT thông minh; Chẩn đoán và phân tích các sự cố; Thiết kế, thay thế, sửa chữa, cải tiến chế độ làm việc của các hệ thống IoT thông minh ứng dụng trong thực tiễn như: nhà thông minh, thành phố thông minh, lưới điện thông minh, giao thông thông minh, nông nghiệp thông minh, sản xuất thông minh”.

Với mục tiêu trên, chương trình đào tạo được chia thành ba nhóm môn học chính: Cung cấp các kiến thức cơ bản về thiết bị, hệ thống điện tử viễn thông; Phát triển các ứng dụng nhúng IoT; Ứng dụng các thành tựu của AI trong các hệ thống điện tử.
Chương trình đào tạo được thiết kế theo định hướng ứng dụng, có tham khảo từ rất nhiều trường đại học nổi tiếng trong và ngoài nước. Vì vậy, các môn học thường được đưa thêm thời lượng thí nghiệm (TN) hoặc thực hành (TH) để SV sau khi ra trường có thể tiếp cận ngay với công việc.
Trong quá trình học tập, ngoài giờ lên lớp lý thuyết, SV đễ được tham gia nghiên cứu, làm việc cùng với các Thầy, Cô trong Khoa Điện tử trên phòng thí nghiệm hoặc trong thực tế.
Cơ hội việc làm
Kỹ sư ngành Kỹ thuật điên tử viễn thông – chuyên ngành Hệ thống điện tử thông minh và IoT có thể làm việc tại các vị trí sau:
- Nghiên cứu viên tại các cơ sở nghiên cứu, phát triển nền tảng, thiết bị thông minh và IoT với vai trò nghiên cứu phát triển sản phẩm, giải pháp mới; kỹ sư lập dự án, thiết kế, lắp đặt, vận hành, bảo trì, giám sát, điều hành kỹ thuật, hỗ trợ khách hàng, kinh doanh các sản phẩm điện tử viễn thông và AIoT.

- Kỹ sư tại các đơn vị cung cấp giải pháp mạng ,dịch vụ, hạ tầng mạng cho hệ thống IoT và hệ thống thông minh( Tập đoàn viễn thông quân đội Viettel, VNPT, FPT…); Các doanh nghiệp kinh doanh thiết bị, giải pháp AIoT; Các lĩnh vực khác cần sử dụng, vận hành hạ tầng, nền tảng hệ thống thông minh và IoT: các cơ quan nhà nước, nước ngoài; nông nghiệp, điện lực, ngân hàng, y tế, giao thông, quốc phòng – an ninh.


- Lập trình viên, đặc biệt là thiết kế và phát triển các phần mềm cho các hệ thống thông minh và IoT… tại các công ty phần mềm (FPT Software, VNPT Software…)
Theo Cục Thống kê Lao động của Mỹ, tỷ lệ tăng trưởng cho các công việc liên quan đến công nghệ và máy tính dự kiến sẽ tăng trưởng 12% từ năm 2014 đến năm 2024 và bổ sung thêm 488.500 việc làm mới, nhanh hơn mức tăng trưởng trung bình cho tất cả các ngành nghề khác.
Một trong những lý do chính đó là sự tập trung và phát triển của điện toán đám mây, dữ liệu lớn và AIoT. Mức lương trung bình cho các ngành nghề này là $814.320 vào tháng 5 năm 2015, cao hơn mức lương trung bình cho tất cả các ngành nghề khác là $36.200.
Các doanh nghiệp trong mọi lĩnh vực đang cố gắng đưa AIoT vào sử dụng trong chiến lược kinh doanh của mình một cách hiệu quả. Vì vậy trong tương lai, nhu cầu về nguồn nhân lực giúp thực hiện và triển khai các công nghệ mới này là rất lớn.
Với sự phát triển của AIoT, công nghiệp 4.0 và nhiều lĩnh vực ứng dụng công nghệ khác nữa thì con đường phát triển sự nghiệp cho những người thích làm việc với kinh doanh và công nghệ là cực kỳ rộng mở vì khả năng thích nghi nhanh và làm việc được với nhiều loại hình tổ chức khác nhau.
Yêu cầu đối với sinh viên
Để theo đuổi lĩnh vực này, các bạn sinh viên cần lưu ý đến những điều sau:
Bạn sẽ có lợi thế nếu học giỏi các môn: Toán học, Phần cứng Máy móc – thiết bị, Phần mềm Máy tính, có kiến thức về mạng viễn thông, cảm biến không dây, lập trình nhúng và lập trình ứng dụng AIoT.


Để làm việc, bạn cần phải có kĩ năng và khả năng đưa ra lý luận, sắp xếp thông tin, suy nghĩ khoa học, giải quyết vấn đề, phân tích hệ thống và lập trình, luôn lắng nghe và ham học hỏi có khả năng tự học các công nghệ mới có liên quan.
Có đam mê với việc tìm hiểu, khám phá, phân tích và chế tạo ra các thiết bị cũng như hệ thống AIoT có khả năng ứng dụng vào đời sống hàng ngày.
Cuối cùng, hãy tìm cho mình một môi trường học tập thật tốt, có thể trau dồi cho các bạn kỹ năng và kinh nghiệm thực tế, cung cấp những dự án đủ lớn để có cơ hội ứng dụng thực tế. Khoa Điện tử – Trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp chào đón các bạn!
Liên hệ:
TS. Nguyễn Phương Huy
Khoa Điện tử
Địa chỉ: Phòng 409NTN – Trường Đại học kỹ thuật công nghiệp Thái Nguyên.
Email: nguyenphuonghuy@tnut.edu.vn
Tel: 0912488515
